Rozpoczynając pracę w nowym miejscu, na nowym stanowisku, pracodawca jest zobowiązany do zawarcia z nowozatrudnionym pracownikiem odpowiedniej umowy. Istnieje możliwość pracy na tzw. etacie lub pracy na umowę-zlecenie. Czym się różnią te umowy? Jakie są ich wady oraz zalety?
Umowa o pracę - charakterystyka
Umowę o pracę regulują przepisy Kodeksu Pracy. Pracownik wykonuje swoje obowiązki w określonym miejscu, pod nadzorem i w odpowiednim wymiarze godzin oraz otrzymuje za to wynagrodzenie, którego wysokość zawarta jest w podpisywanej umowie.
Podczas zatrudnienia na etacie, pracodawca jest zobowiązany do odprowadzania następujących składek na rzecz pracownika:
• ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe),
• ubezpieczenie zdrotowne,
• ubezpieczenie chorobowe.
Pracownik ma prawo do:
• urlopu wypoczynkowego,
• zwolnienia lekarskiego,
• zasiłku macierzyńskiego oraz urlopu do opieki nad dzieckiem,
• urlopu na żądanie.
Ponadto, okres przepracowany na umowie o pracę liczy się do stażu pracy pracownika.
Umowa-zlecenie - charakterystyka
W przypadku umowy-zlecenia pracownik nie ma obowiązku pracować w ściśle określonym miejscu (w zależności od rodzaju zlecenia i wykonywanych obowiązków, np. jako hostessa promująca produkty możesz pracować jednego dnia w salonie A, kolejnego w salonie B). Istnieje tu możliwość dopasowania ilości godzin pracy – na pełen etat jest tozwykle 160 godzin miesięcznie, na zleceniu możesz przepracować mniej godzin (i godzić pracę z nauką) lub pracować w zwiększonym wymiarze czasu.
W przypadku składek odprowadzanych przez pracodawcę:
• ubezpieczenie społeczne
oraz
• ubezpieczenie zdrowotne są obowiązkowe gdy stanowią jedyny tytuł do ubezpieczenia, natomiast
• ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne, a zleceniobiorca (czyli osoba zatrudniana) decyduje o tym czy składki z tego tytułu mają być odprowadzane.
Na umowie-zleceniu zleceniobiorcy nie przysługuje:
• urlop wypoczynkowy (wyjątkiem może być zawarcie pisemnej umowy z pracodawcą odnośnie wysokośći wynagrodzenia za czas niewykonania zlecenia),
• urlop na żądanie.
Zleceniobiorca, w przypadku dobrowolnego wyrażenia zgody na odprowadzanie składek zdrowotnych, ma prawo do:
• zwolnienia lekarskiego,
• zasiłku macierzyńskiego i opieki nad dzieckiem.
Czas wykonywania pracy dla zleceniodawcy liczy się do stażu pracy tylko gdy umowa-zlecenie jest jedyną podstawą do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
Podsumowując, bezpieczniejszą formą zatrudnienia jest umowa o pracę. Pracodawca zobowiązany jest do odprowadzania składek, z kolei pracownik ma prawo do korzystania ze świadczeń i ubezpieczeń. Jest to korzystne np. podczas niespodziewanego wypadku czy choroby – w takich sytuacjach pracownik pozostający na zwolnieniu lekarskim otrzymuje 80% z podstawy wynagrodzenia. Ponadto, w przypadku umowy-zlecenia często brak okresu wypowiedzenia, a pracodawca może zwolnić pracownika z dnia na dzień, bez podawania konkretnej przyczyny, co nie zdarza się w przypadku umowy o pracę.