Kto wypłaca odszkodowanie za wywłaszczenie?
Osoby wywłaszczone na mocy decyzji ZRID bardzo często zmuszone są do opuszczenia swoich nieruchomości niemal z dnia na dzień. Tracąc swój dorobek życia, uzyskują jednak prawo do odszkodowania za wywłaszczone mienie. Kto wypłaca odszkodowanie za wywłaszczenie na mocy ZRID? W jakim czasie wywłaszczeni mogą otrzymać pieniądze?
Decyzja o wysokości odszkodowania
Aby odszkodowanie zostało wypłacone, w pierwszej kolejności musi zostać wydana decyzja określająca jego wysokość. Wydaje ją organ I instancji (odpowiednio starosta bądź wojewoda) w ciągu 30 dni od terminu, w którym sama decyzja ZRID stała się ostateczna. W przypadku decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności czas na wydanie decyzji dotyczącej wysokości należnego odszkodowania wynosi 60 dni od daty nadania rygoru. Niestety nie zawsze ten termin jest dotrzymywany przez organ. Jeśli wywłaszczeni stwierdzą, że ten dopuszcza się przewlekłości bądź bezczynności, mogą wnieść stosowne ponaglenie.
Kto wypłaca odszkodowanie?
Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość wypłaca inwestor realizujący inwestycję drogową. Nie może jednak podjąć żadnych działań w tym kierunku, jeśli nie będzie dysponował ww. decyzją organu. Podstawą do określenia wysokości odszkodowania jest operat szacunkowy przygotowany przez rzeczoznawcę majątkowego powołanego przez organ. W szacowaniu wartości nieruchomości powinien być uwzględniony nie tylko jej stan i przeznaczenie na dzień wydania decyzji ZRID, ale również wartość rynkowa aktualna w momencie wydawania decyzji o wysokości odszkodowania. Jeśli zdaniem wywłaszczonych przygotowana wycena nieruchomości, a tym samym przyznane odszkodowanie nie odpowiadają faktycznej wartości wywłaszczonej nieruchomości, mają prawo do wyrażenia swojego sprzeciwu.
Wyższe odszkodowanie za wywłaszczenie
Prawo jasno określa również przesłanki, po których spełnieniu kwota odszkodowania za wywłaszczenie powinna być powiększona. Wpływ na jego ewentualne podwyższenie może mieć charakter wywłaszczanej nieruchomości lub czas, w jakim została wydana przez dotychczasowych właścicieli. Odszkodowanie może być zwiększone w dwóch przypadkach:
Należy pamiętać, że odszkodowanie przysługuje właścicielom nieruchomości. Sytuacja komplikuje się, kiedy stan prawny nieruchomości jest nieuregulowany.
- o 5% wartości - w przypadku wydania nieruchomości w przeciągu 30 dni,
- o 10 000 zł – jeśli wywłaszczona nieruchomość była zabudowana budynkiem mieszkalnym lub gdy był w nim wyodrębniony lokal mieszkalny.
Termin wypłaty odszkodowania za wywłaszczenie
Inwestor zobowiązany jest do wypłaty przyznanego odszkodowania w ciągu 14 dni od momentu, kiedy decyzja określająca jego wysokość stała się ostateczna. Zatem cała procedura oszacowania i wypłaty odszkodowania powinna zająć maksymalnie ok. 4 miesięcy. Niestety w licznych przypadkach ww. terminy nie są dochowane, a sami wywłaszczeni - którzy z jednej strony zostali pozbawieni nieruchomości, z drugiej zaś nie otrzymali należnych środków z tego tytułu – znajdują się w trudnej sytuacji. Dlatego tak ważne jest stałe monitorowanie przez wywłaszczonych postępowania odszkodowawczego. Pozwoli to nie tylko na kontrolę zachowywania przez organ obowiązujących terminów, ale również umożliwi wzniesienie sprzeciwu w przypadku niekorzystnej wyceny nieruchomości. Chcąc walczyć o sprawiedliwe odszkodowanie za wywłaszczenie, warto poszukać nie tylko wiarygodnych źródeł informacji o swoich prawach, ale także wsparcia kancelarii prawnej specjalizującej się w sprawach wywłaszczeniowych. Wskazanie błędów w wycenie nieruchomości nie jest proste, nie oznacza to jednak, że jest niemożliwe. Odpowiednie przygotowanie merytoryczne strony postępowania zwiększa jej szanse na uzyskanie słusznego odszkodowania za wywłaszczone mienie.
Patron merytoryczny artykułu:
INLEGIS Kancelarie Prawne
ul. Podwale 83/7
50-414 Wrocław
tel. (71) 729 21 50
Inlegis.pl